Yalan, daha konuşmayı öğrenmeden önce kazanılan davranışlardan biridir. İnsanlar Neden Yalan Söyler ?
Bir bebeğin konuşmayı bilmemesine rağmen “yalandan ağlayarak” o an istediğini elde eder. Yalanın hayatımızın tam da içinde olduğunu bize gösteren göstergelerdendir. Fakat kimi insanın yetiştirilme şekli ile kimi insanın da kendi tercihi olarak yalan alışkanlığı bir ihtimal bırakılabilir.
İnsan bazen istediklerini yaptırmak, bazen sevdiklerini üzmemek ve bazen ilişkisini bozmamak için yalan söyler. Peki İnsanlar Neden Yalan Söylerler ? Yalan söyleyen insanların kendilerine “Neden yalan söyledim?” sorusunu sormaları gerek. Kendilerine bu soruyu sorduklarında cevabı da kendilerinde bulurlar aslında.
1. “Eyvah dışlanıyorum” Korkusu
Gerçeklerin ortaya çıkmasıyla birlikte bir arkadaş grubundan ve bir toplumdan dışlanma korkusu ciddi boyutlara ulaşabilmektedir. Yalnız kalmaktan korktuğu için kişi yalan söylemeye meyillidir. Bu tarz bir durumu yaşayan kişi kendi fikirlerini hiçbir zaman özgür iradesiyle bir toplumda açıklayamaz. Her an kendisini dışlanacakmış gibi hissettiği için daha çok bulunduğu topluluğa bağlı kalır. Kalabalığın içinde kendilerini yalnız hissederler ve kendilerini ikinci planda hissederler. Bu kişilerde yeterince tatmadıkları aidiyet hissi ve duygu paylaşımı üzerine çalışmak yararlı olur.
2. “Rüyadan uyan”
Bazı kişiler ise içinde bulundukları konforlu, her şeye kolayca ulaşabildikleri yaşam tarzının kaybolmasından endişe ederek yalana yönelirler. Bir prens ya da prenses gibi büyütülen, zoru sevmeyen ve daha önce hayatında mücadele etmemiş kişiler, içinde bulundukları rüyanın hiç bitmemesi için yalana başvurabilirler. Gerçeklerle yüzleşemeyen bu kişiler için yapılabilecek en iyi şey emek vermenin, mücadele etmenin, zoru başarmanın ve kendi başına becerebilmenin hazzını yaşayabilmelerini sağlamaktır.
3. “Mutlaka üste çıkmalıyım”
Güçlü olanın zayıf olanı alt ettiği dünyanın güvensiz bir yer olduğunu biliyoruz. Ezilen olmak yerine ezen olmayı tercih etmek de kişiye yalan söyletir. Bu kişilerin zihinleri sömürmek ve sömürülmek ekseninde çalışır. Tam bir pragmatizm. Kendileri için güvenli ve avantajlı olana ulaşmak için kolayca yalan söyleyebilirler. Bu kişiler için yapılması gereken içine düştükleri “vahşi doğa” algısını bozmaktır.
4. Hata yaparsam “El alem ne der?”
Başkalarının kendisi hakkında olumsuz düşünmesine aşırı duyarlı olan ve eleştirileri kaldıramayan kişi modelidir. Bir nevi kişinin içten içe zaten bildiği yetersizlik ve başarısızlık düşüncelerinin yüzüne vurulmasından korkması, hep başkasının doğrusunu yapma çabası kişiye yalan söyletebilir. Bu bir takıntı haline gelir. Bu kişiler için kendi doğrularına inanmaları gerektiğini, başkalarının doğrularına inanmak yerine kendilerine güvenip özgüvenli olmalarını tavsiye ederiz.
5. “Gerçeklerle yüzleşemem”
Kişiye gerçeklerle yüzleşmek eğer ağır gelecekse kişi gerçeklerle yüzleşmek yerine gerçeğin uzağında yapay bir noktada durup, hali hazırda bulunduğu duruma mantıklı açıklamalar getirmeye çalışır. Kişi bu duruma kendisini ne kadar inandırmış olsa da dışarıdan açıkça belli olur. Bu durum dışarıdan yalan söylemek gibi görünse de aslında kişinin kırılganlığının göstergesidir.
Yalan Söyleyen Birisi Nasıl Anlaşılır ?
Karşınızdaki kişinin size yalan söyleyip söylemediğini birkaç beden dili ipucuyla yakalayabilirsiniz.
Gün içerisinde birçok insan ile iletişim kurduğumuz zamanlar olabiliyor. İletişim kurduğumuz her insana inanmak zorunda değiliz. Ayrıca bazen iletişim kurduğumuz insanlara güvenmekte isteyebiliriz. Fakat daha önce iletişim kurduğunuz birisinin size yalan söylediğini farkına vardınız mı ? Bu kişi bir arkadaşınız, bir çalışanınız, eşiniz veya ailenizden biri olması muhtemel. Bazı püf noktaları bildiğiniz taktirde karşınızdaki kişinin yalanını yakalamak çok basit. O zaman “yalan söyleyen birisi nasıl anlaşılır ?” birlikte göz atalım.
Tuhaf Beden Dili
Sürekli olarak yalan söylemeye alışkın olmayan bir kişinin söylediğini düşünüyorsanız bir takım basit hareketlerle kendisini ele verir. Kolları ve bacaklarıyla jestler yapmamaya çalışarak kendini ele verebilir ve bu jestler göze tuhaf görünür.
Yalan söyleyen biri kıpırdanmaya çalışır; çünkü bu yalanın yarattığı stresle başa çıkmasına yardımcı olur ve parmaklara vurmak, huzursuz ayak, ellerin terlemesi ve ayağı yere vurmak stres ve endişe belirtileridir.
Ten Rengi
Yalan söylerken, pek çok insan kızarır. Burada asıl sorun, kızardığını fark eder etmez, durumun daha beter bir hal alması ve yüzünüzün kıpkırmızı olmasıdır. Bu özellikle açık tenli insanlarda daha belirgindir ama bir hikayenin uydurulması esnasında kanın vücut içerisinde daha çok basınçlı olmasından dolayı tüm cilt tonlarında geçerlidir.
Titreme
Yalan söylerken yakalanma korkusundan dolayı kas geriliminde ki artık nedeniyle bazı insanlar sürekli titrer ve huzursuzlanırlar. Bir kahve fincanını dudaklarına götürmekte bile zorlanabilirler.
Fiziksel Temastan Kaçın
Yalan söyleyen kişi o an ki aşırı stresten dolayı tedirgin olduğunu belli etmemek ister o yüzden çevresinde ki insanlardan veya sizden uzak duracaktır. Herhangi bir fiziksel temasta bulunmamak için elinden geleni yapacaktır.
Yalancının Kendisini Ele Vermesi
Eğer siz yalan söyleyen kişiye sorular yönelttiğinizde sürekli başını kaşıyorsa, hareket ettiriyorsa kolaylıkla yakalayabilirsiniz. Aynı şekilde alın ve üst dudak olabileceğinden daha çok terlemeye başlar çünkü stres esnasında en hızlı bu kısımlar terler.
Yalancı kendisini gözleriyle de yakalatır. İnsanlar yalan söylerken başkalarının gözlerine bakmakta zorlanırlar. Gözler farkında olmadan pek çok bilgi verdiği için bu hiç de şaşırtıcı değil. Kişi yalan söylerken gözlerini normalden daha hızlı kırpıştırır. Bazı insanlar yalan söylerken gözlerini neredeyse kaparlar. Bu, dinleyicinin gözlerindeki doğruları görmesini engellemek için yapılan bir harekettir.
Kimi zaman burun ve kulaklarını kaşıyarak kendisini ele verirken elini yanaklarına götürerek veya çenesine götürerek kendi yalanını kendisi açığa çıkarabilir.
